🚄 KỲ 3: MỞ RỘNG TOÀN QUỐC (2011–2017) – MỞ RỘNG TOÀN QUỐC VÀ ĐA DẠNG HÓA MẠNG LƯỚI KTX
🎯 Một hệ thống không còn giới hạn ở Seoul – Busan
Sau thành công vang dội của KTX Gyeongbu, Hàn Quốc không dừng lại ở hai đô thị trung tâm. Bắt đầu từ năm 2011, chiến lược “đa trung tâm – phát triển cân bằng vùng” được hiện thực hóa qua việc mở rộng các tuyến cao tốc đến các địa phương từng bị xem là “vùng trũng” hạ tầng.
📍 2014: Kết nối Đông Nam Hàn Quốc – Donghae và Pohang vào cuộc
Trong năm 2014, hai tuyến mới được đưa vào khai thác, mang theo kỳ vọng thay đổi cục diện phát triển vùng:
- KTX Donghae: Kết nối thủ đô Seoul với vùng Yeongdong ven biển Đông, nổi tiếng với Gangneung – thành phố du lịch mùa đông và là địa điểm chính của Thế vận hội Mùa đông Pyeongchang 2018.
- Tuyến Pohang: Thêm một mắt xích chiến lược cho mạng lưới công nghiệp – hậu cần, khi thành phố cảng Pohang chính thức gia nhập mạng lưới KTX.
📸 Alt ảnh: “Tàu KTX tại ga Pohang trong ngày khai trương tuyến mới – 2014”
✅ Tác động đa chiều:
- 📈 Du lịch tăng trưởng mạnh: Các địa danh vốn khó tiếp cận như Gangneung, Donghae, Samcheok trở thành điểm đến cuối tuần phổ biến nhờ rút ngắn thời gian di chuyển từ Seoul chỉ còn hơn 2 tiếng.
- 🏭 Logistics tối ưu hơn: Các khu công nghiệp nặng và cảng biển tại Pohang – nơi đặt trụ sở của POSCO – được tích hợp nhanh vào trục giao thông quốc gia, giảm áp lực cho đường bộ và tăng tính cạnh tranh chuỗi cung ứng.
- 🌆 Phát triển đô thị ven biển: Nhiều thành phố nhỏ ven biển bắt đầu chuyển mình, thu hút đầu tư, nâng cấp hạ tầng và trở thành cực tăng trưởng mới thay vì chỉ phụ thuộc vào thủ đô.
🚅 2015: Tuyến Honam – Cầu nối chiến lược tới Tây Nam
Ngày 2/4/2015, tuyến KTX Honam chính thức đi vào vận hành, kết nối thủ đô Seoul với các đô thị lớn của khu vực Jeolla như Gwangju và Mokpo. Đây không chỉ là một dự án hạ tầng thông thường, mà là tuyên bố chiến lược về chính sách công bằng vùng miền – một chủ đề từng gây nhiều tranh cãi trong chính trường Hàn Quốc.
🔧 Thông số kỹ thuật:
- Chiều dài: khoảng 230 km
- Tốc độ vận hành: 300 km/h
- Thời gian di chuyển Seoul – Gwangju: chỉ còn 90 phút, rút ngắn một nửa so với trước kia
📸 Alt ảnh: “Nhà ga Gwangju-Songjeong rực rỡ trong ngày khai trương tuyến KTX Honam – 2015”
🎯 Tác động chiến lược:
- 🌐 Kết nối vùng Tây Nam hiệu quả hơn
- Gwangju – trung tâm văn hóa, lịch sử và phong trào dân chủ của Hàn Quốc – giờ đây tiếp cận dễ dàng với Seoul, mở ra cơ hội giao thương, giáo dục và hợp tác nghiên cứu chưa từng có.
- 🏙️ Gắn kết nông thôn – thành thị
- Tuyến Honam tạo ra luồng di chuyển mới, giúp người dân vùng nông thôn tiếp cận thị trường lao động lớn, đồng thời thúc đẩy dịch chuyển ngược – khi người thành thị bắt đầu quan tâm đến sinh sống ở các khu vực có chất lượng sống cao hơn, chi phí thấp hơn.
- ⚖️ Giảm bất bình đẳng vùng miền
- Trong bối cảnh khu vực Jeolla từng được cho là thiệt thòi về ngân sách đầu tư công, tuyến KTX Honam được xem như biểu tượng hòa giải và tái cân bằng chính trị–kinh tế, góp phần làm dịu các chia rẽ lịch sử giữa Đông và Tây bán đảo.
Tuyến Honam không chỉ mở đường cho tàu cao tốc, mà còn mở ra một hành lang phát triển mới, giúp Hàn Quốc tiến gần hơn tới mục tiêu quốc gia đa trung tâm, phát triển đồng đều và bền vững.
🧭 2016: SRT ra đời – Đường sắt tư nhân đầu tiên, hướng đến cạnh tranh lành mạnh
Năm 2016, Hàn Quốc chứng kiến một bước ngoặt trong ngành giao thông công cộng: sự xuất hiện của SRT (Super Rapid Train) – tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên do tư nhân vận hành, đánh dấu một cuộc thử nghiệm lớn về mô hình tư nhân hóa vận tải đường sắt.
🔍 Các điểm nổi bật của SRT:
- Xuất phát từ Suseo (quận Gangnam, phía Nam Seoul) – giúp người dân phía Nam thủ đô rút ngắn thời gian tiếp cận tàu cao tốc mà không cần di chuyển lên trung tâm thành phố.
- Đi qua hầm Suseo–Pyeongtaek – hầm đường sắt dài nhất Hàn Quốc, giúp rút ngắn đáng kể hành trình và nâng cao độ an toàn.
- Giá vé cạnh tranh, chất lượng dịch vụ vượt trội: khoang ghế rộng rãi hơn, phục vụ nhanh chóng, wifi ổn định, không gian sạch sẽ và yên tĩnh.
📸 Alt ảnh: “Tàu SRT chuẩn bị rời ga Suseo – biểu tượng của vận tải tư nhân Hàn Quốc – 2016”
✅ Tác động lớn:
- 🎯 Giảm tải cho trục KTX Gyeongbu
- Trước 2016, tuyến Seoul–Busan quá tải, nhất là vào các dịp lễ. SRT giúp chia sẻ lưu lượng, giảm áp lực cho Korail và giảm thời gian chờ đợi của hành khách.
- 🧑💼 Gia tăng sự lựa chọn, tạo động lực cải tiến dịch vụ
- Sự cạnh tranh giữa SRT và KTX tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh: dịch vụ tốt hơn, chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp hơn, giá vé linh hoạt hơn – cuối cùng là người dân được hưởng lợi.
- 📈 Thí điểm cho xu hướng tư nhân hóa hạ tầng giao thông
- Với SRT, Hàn Quốc mở ra tiền lệ cho việc để tư nhân tham gia đầu tư và khai thác hạ tầng giao thông công cộng, tạo tiền đề cho các dự án BOT/PPP trong lĩnh vực đường sắt cao tốc về sau.
SRT không chỉ là một tuyến tàu mới, mà là biểu tượng cho một cách tiếp cận mới: hợp tác công – tư trong phát triển hạ tầng, hướng đến một mạng lưới đa dạng, hiện đại và bền vững hơn cho tương lai đường sắt Hàn Quốc.
🕸️ Từ trục dọc thành mạng nhện – Hệ thống đa hướng định hình
Sau thành công ban đầu với tuyến KTX Gyeongbu (Seoul–Busan), Hàn Quốc không dừng lại ở một trục đường dọc Bắc–Nam. Giai đoạn 2011–2017 chứng kiến cuộc tái định hình toàn diện mạng lưới đường sắt cao tốc, với chiến lược đa trục – đa trung tâm – kết nối toàn quốc, góp phần phá vỡ thế độc tôn của tuyến trục truyền thống và hình thành một “mạng nhện giao thông cao tốc” đúng nghĩa.
📍 Các tuyến chiến lược được phát triển trong giai đoạn này:
- Trục Đông Bắc – Đông Nam:
- • Gangneung Line (2017) – kết nối Seoul với thành phố ven biển Gangneung, phục vụ Olympic mùa Đông 2018.
- • Pohang Line (2014) – mở lối cao tốc đến trung tâm công nghiệp và cảng biển chiến lược Pohang.
- Trục Tây Nam:
- • Honam Line (2015) – từ Seoul đến Gwangju và Mokpo, giúp kích thích phát triển vùng Jeolla vốn bị thiệt thòi về hạ tầng trong quá khứ.
- Trục Trung tâm:
- • Các thành phố như Cheonan, Osong, Daejeon được củng cố vai trò là trung tâm kết nối, giúp hình thành các vùng đô thị vệ tinh.
- Trục tư nhân hóa (SRT – 2016):
- • Tuyến xuất phát từ Suseo – Gangnam, mở một nhánh kết nối riêng biệt cho khu vực phía Nam Seoul với các trục chính như Gyeongbu và Honam, hình thành hành lang vận tải cao tốc kiểu mới do doanh nghiệp vận hành.
🔄 Tác động định hình mạng lưới và phát triển quốc gia:
- 🏙️ Mạng lưới thay đổi hình thái đô thị:
- Giao thông cao tốc không còn tập trung theo chiều dọc, mà tỏa ra đa hướng như hình mạng nhện, tạo nền tảng phát triển cho các cực tăng trưởng mới tại các địa phương.
- 📈 Thúc đẩy đầu tư – dịch chuyển – du lịch đồng đều hơn:
- Nhờ kết nối nhanh, các doanh nghiệp không còn bị “kẹt” ở vùng thủ đô, mà mạnh dạn mở rộng đến Gangwon, Gyeongsang hay Jeolla. Người dân có thể làm việc ở thành phố lớn nhưng sinh sống tại quê nhà. Mọi khu vực đều có cơ hội vươn lên.
- 🇰🇷 Khẳng định vị thế quốc gia:
- Trong vòng chưa đầy hai thập kỷ, Hàn Quốc đã vượt xa mô hình tuyến đơn, trở thành quốc gia châu Á đầu tiên xây dựng một mạng lưới đường sắt cao tốc toàn diện, phân bố đều khắp lãnh thổ – đúng với tầm nhìn “Balanced National Development” mà chính phủ đặt ra.
✅ Kết luận: Khi đường ray mở rộng, cơ hội cũng nở hoa
Giai đoạn 2011–2017 là thời kỳ quyết định trong việc đưa đường sắt cao tốc Hàn Quốc từ “trục xương sống” thành “mạng lưới tuần hoàn quốc gia”. Bằng cách kết nối các địa phương xa trung tâm, đa dạng hóa hình thức vận hành, và hướng tới sự cạnh tranh hiệu quả, Hàn Quốc đã chứng minh rằng:
🚆 Đường sắt không chỉ là hạ tầng, mà là chiến lược phát triển quốc gia.
